Dom Jana Długosza, czyli jedna z cenniejszych budowli Sandomierza

Sandomierski Dom Długosza jest jednym z trzech i zarazem najmłodszym istniejącym w Polsce. Jest to dom ceglano – kamienny, wzniesiony z fundacji Jana Długosza (wybitnego historyka i kanonika sandomierskiego) w 1476 roku w stylu późnogotyckim przez mistrza Jana z Krakowa. Jest to przykład kamienicy wolnostojącej poza zabudowaniami rynku. Gmach powstał dla celów księży masjonarzy, którzy przez wieki, aż do kasaty zakonu w XIX wieku, pełnili służbę w sandomierskiej katedrze. Budynek był wielokrotnie przebudowywany, a po kasacie zakonu popadł w ruinę. Dopiero w latach 1934 – 1936 rozpoczęto gruntowną restaurację budynku dla potrzeb Muzeum Diecezjalnego. Zrekonstruowano wtedy dach, szczyty oraz detale, portale i obramowania okien. Nieliczne oryginalne fragmenty zachowano wmurowując je w ściany. Z okresu XV – wiecznego do dnia dzisiejszego zachował się charakterystyczny wielotraktowy układ pomieszczeń, schody na piętro wykonane w grubości muru oraz obramienia otworów wykonane z białego piaskowca. 

Zbiory muzeum to prawdziwa skarbnica dzieł sztuki i pamiątek z zakresu malarstwa, rzeźby sakralnej, tkaniny, drobnej plastyki, sztuki zdobniczej, ceramiki, kolekcji mebli, numizmatyki i archeologii. 

stopy słonia

szaty liturgiczne z XV – XVII wieku

Kolekcja ceramiki artystycznej zawierająca liczne wyroby z fajansu powstałe przede wszystkim w manufakturze w Ćmielowie. Znajdują się tutaj głównie fragmenty serwisów stołowych, które były używane w sandomierskim klasztorze sióstr benedyktynek. Najliczniejszą grupę tworzą naczynia ozdobione dekoracją, utworzoną z delikatnej, gęstej wici roślinnej.

unikat – Biblioteka Ksiąg Drzewnych z 1 połowy XIX wieku – ponad 100 ksiąg wykonanych z różnych gatunków drzew i krzewów

unikat – Biblioteka Ksiąg Drzewnych z 1 połowy XIX wieku – ponad 100 ksiąg wykonanych z różnych gatunków drzew i krzewów

unikat – Biblioteka Ksiąg Drzewnych z 1 połowy XIX wieku – ponad 100 ksiąg wykonanych z różnych gatunków drzew i krzewów

W dwóch gablotach zobaczyć można zamknięte i otwarte księgi, które zawierają ułożone na mchu: korę, drzewo w przekroju, drzewo heblowane i politurowane, gałązkę, liść, kwiat, owoc, wiórki, trociny, węgiel, popiół, nasiona i krótki opis. 

Księgi wykonał Wiktor Grzegorz Kozłowski, który ukończył matematykę i fizykę na Uniwersytecie Warszawskim, a w 1819 roku został profesorem w Szkole Leśnictwa. W 1822 roku opracował pierwszy słownik terminologii łowieckiej, a następnie słownik terminologii leśnej. Od czasu przejścia do służby leśnej Wiktor Kozłowski był znakomitym kolekcjonerem eksponatów przyrodniczych (zbierał m.in. jaja ptasie, wypchane ptaki, minerały) – jednak najcenniejsze w jego dorobku są właśnie księgi drzewne.

Madonna z Dzieciątkiem i święta Katarzyna Aleksandryjska - gotycko-renesansowy obraz Lucasa Cranacha (wykonany w latach 1518 - 1520)

 

Dom Długosza miałam okazję zobaczyć i zwiedzić 14 października 2014 roku.